Hidrolik Valfler
Hidrolik Valfler
Hidrolik Valfler
Hidrolik Valf Nedir?
Hidrolik akışkanın gideceği yönü belirleyen, istenildiğinde yönünü değiştiren, akışkanın basıncını ve debisini kontrol eden devre elemanıdır.
Hidrolik Valflerin Görevleri Nedir?
- Akışkanın yolunu açıp-kapatır.
- Akışkanın gideceği yönü değiştirir.
- Akışkanı depoya gönderir.
- Akışkanın debisini kontrol ederek alıcıların çalışma hızını ayarlar.
- Devre elemanlarını yüksek basınçlara karşı korur. Basıncı yükselen akışkanı depoya gönderir.
- Akışkanın basıncını kontrol ederek, devre elemanlarının belirli basınçlarda çalışmasını sağlar.
- Akışkanın basıncını, debisini, yönünü belirli zaman aralıklarında kontrol eder.
- Bazı valfler yukarıda sayılan görevlerin bir veya birkaçını yapabilir.
BASINÇ KONTROL VALFLERİ
Hidrolik sistemlerin basınç hatlarında kullanılan,akışkanın basıncını istenen değerde olmasını sağlayan valflerdir.
Kullanılan Yerlerine Göre Çeşitleri;
- a) Basınç Emniyet valfleri
- b) Basınç düşürme valfleri
- c) Basınç sıralama valfleri
- d) Boşaltma valfleri
Basınç Emniyet Valfleri
İşin gerçekleşmesi için oluşan direnci yenmeye yetecek kadar basıncın oluşmasına izin verir, Onun üzerinde oluşabilecek dirençte ( =strok sonu), basınca bir sınır getirir.
BASINÇ DÜŞÜRME VALFLERİ
Hidrolik devrelerde farklı basınçlarda çalıştırılması istenen, birden fazla sayıda kullanıcı eleman ( silindir , Hidromotor ) kullanılması ve kullanıcı elemanların da değişik basınçlarda çalışması gerekebilir. Bu gibi durumlarda basınç düşürme valfleri kullanılır. Normalde açık konumdadır. Basınç yükseldiğinde kapalı konuma geçer. İki yollu ve üç yollu olmak üzere değişik tipleri vardır.
BASINÇ SIRALAMA VALFLERİ
Basınç sıralama valfleri bir hidrolik devrede birden fazla sayıda ki silindir, motor gibi kullanıcı elemanları farklı zamanlarda ve Basınçlarda çalıştırmak için kullanılır. Çalışma prensibi Basınç emniyet valfleri ile benzerdir. Normalde kapalı konumdadır. İstenen basınçta açılıp diğer kullanıcı elemanları harekete geçirir.
BASINÇ SIRALAMA VALFLERİ
Basınç sıralama valfleri bir hidrolik devrede birden fazla sayıda ki silindir, motor gibi kullanıcı elemanları farklı zamanlarda ve Basınçlarda çalıştırmak için kullanılır. Çalışma prensibi Basınç emniyet valfleri ile benzerdir. Normalde kapalı konumdadır. İstenen basınçta açılıp diğer kullanıcı elemanları harekete geçirir.
BOŞALTMA VALFLERİ
Hidrolik akışkanın Hidrolik Depoya gönderilmesi için kullanılır. Normalde kapalı olan valf uyarı geldiğinde açılır ve akışkanı depoya gönderir.
YÖN KONTROL VALFLERİ
Hidrolik devrelerde akışkanın, ne zaman, hangi yolu izlemesi gerektiğini belirleyen valflerdir. İstenildiğinde akış yolunu değiştirirler; istenildiğinde akış yolunu açıp kapatırlar.
YÖN KONTROL VALFLERİNİN ŞEMATİK GÖSTERİMİ
- Valfin her konumu bir kare ile gösterilmelidir.
- Akışkanın geçiş yönleri oklarla belirtilir.
- Kapalı yollar yatay bir çizgi ile belirlenir.
- Valf bağlantıları kısa çizgilerle belirtilir.
- Valf konumlarının işaretlenmesi; valf konumları soldan sağa doğru harflerle işaretlenir. Üç konumlu vaflerde merkez konum 0 ile gösterilir.
ÇEK VALFLER
Çek valfler hidrolik akışkana tek yönde geçit veren hidrolik devre elemanlarıdır.
Valf bağlantılarının harflendirilmesi;
- P=Basınç hattı A,B,C....=İş hattı veya çalışma hattı
- R,S,T=Depo(dönüş) hattı
- X,Y,Z=Pilot(uyarı) hattı
- L=Sızıntı hattı
Yön kontrol valflerinin tanımlanması;
- 2 / 2 = Yol sayısı/ Konum sayısı
- 3 /2 valf tanımlaması yapıldığında, valfin 3 yollu, 2 konumlu olduğu anlaşılır.
Vaflerin normal konumları;
- Hidrolik devre çizimlerinde valfler, normal konumlarında çizilir ve harflendirilir.
Hidrolik Valf Arızaları Neden Olur?
Çalışma esnasında tekrar tekrar olan bazı sorunlar vardır. Bunlardan yaygın olarak rastlananları şunlardır;
Bozuk kontrol elamanı
Aşırı kaçak
Bozuk veya kırık yaylar
Yapışma ve tutukluk
Çatlak veya kırık parçalar
Valf arızalarının çoğu sistemin başka yerlerindeki sorunlardan dolayı oluşur.
Gerçek arıza düzeltilmedikçe tamir edilmiş ya da değiştirilmiş valflerle arızaların tekrarını bekleyebilirsiniz.
Hidrolik Valflerin Kontrolü
Parçaların genel muayenesi; çıkıntı, kesik, pürüz, çentik, çatlak, aşınma izleri veya bükülmüş parçalar gibi arızaların görsel muayenesini içerir.
Hidrolik Valf Arızalarının Belirtileri
Çamur: Hidrolik akışkanın aşırı ısınmasından dolayı oksitlenme ile oluşan madde.
Çizik: Yüksek basınçlı akışkan tarafından bir valfın yüzeyinde aşınmayla oluşan küçük kanallar.
Vuruntu: Yetersiz veya aşırı akım nedeniyle kontrol ucunun sürekli olarak selenoid gövdesine çarpmasından çıkan gürültü, mırıltı, vızıltı.
Tamirat yada bakım için bir valfi söktüğünüzde her zaman bütün sızdırmazlık elemanları iyi durumda görünseler de yenisini takınız.
AKIŞ KONTROL VALFLERİ
Hidrolik sistemlerde akışkan debi miktarını ayarlamak amacıyla kullanılan valflerdir. Akış miktarını değiştirerek silindirlerin hızını, motorların devir sayısını ayarlayabiliriz. Akış kontrol valfleri Önemli ölçüde basınç düşümüne sebep olur; bu nedenle, büyük oranlar da ısı açığa çıkar. Ayar vidası yardımıyla akış kesiti değiştirilerek debi miktarı ayarlanır.
Kısma Valfi
Hidrolik sistemlerde kullanılan silindirlerin hızlarını veya hidromotorun devir sayısını ayarlamak için kullanılan devre elemanlarıdır.
Çek Valfli Kısma Valfleri
Her iki yöndeki akışa izin verir. Soldan sağa giden akışkan çek valften geçemeyeceği için kısma etkisi yapılan kesitten miktarı azaltılarak geçer. Diğer yönden gelen akışkan çek valfi açarak rahatça geçer. Bu tür valfler silindirlerin geri konuma hızla gelmesi için kullanılır.