Hidrolik Motorlar Nedir?
Hidrolik motor hidrolik enerji ile dairesel hareket üreten devre elemanıdır. Hidrolik pompanın aktardığı hidrolik enerjiyi Alarak işe dönüşüm yapan Hidrolik elemanlardır. Sonuçta elde edilmek istenen TORK’tur (dönme momenti). TORK, bir hidromotorun yük kaldırma kapasitesidir. Tork, motorun girişindeki basınç ile çıkışındaki basıncın farkına bağlıdır. Değişken deplasmanlı hidromotorlarda motorun deplasmanı minimuma doğru azalırken motorun dönüş hızı artar, torku azalır. Motorun deplasmanı artarken motorun dönüş hızı yavaşlar, ancak, torku artar.
Hidromotorlar Hidrolik enerjiyi mekanik enerjiye –dönüş hareketine –çeviren makinalardır.
Hidromotor Çeşitleri Nelerdir?
1)Dişli Motorlar
2)Pistonlu Motorlar
Hidromotorun Avantajları Nelerdir?
Hidromotorun Dejavantajları Nelerdir?
Hidrolik akışkanların sürtünme dirençleri yüksek olduğu için dönüş hızları düşüktür. Fiyatları pahalı olabilir.Ebatları büyük olabilir.Yüksek sıcaklıklarda kullanılması tavsiye edilmez.
Kirliliğe karşı çok hassastır.
Hidromotorlar İle İlgili Formüller
n = qv x 1000 / Vg
n------- devir (dev/dak) qv------ pompanın debisi ( lt/dak) Vg------ hidromotorun deplasman hacmi (cm3)
T = 1,59 x Vg x Dp / 100
T---------Tork - dönme momenti (Nm)
Dp------- hidromotorun giri ve çıkış portları arasındaki basınç farkı (bar)
P = qv x Dp / 600
P--------- aft çıkış gücü (kW)
Değişkan Debili Hidromotor Deplasman Kontrol Şekilleri
HA kontrol ----------- Yüksek basınca bağlı otomatik kontrol
EP kontrol ----------- Elektrikli Oransal valf ile dıştan uyarılı deplasman kontrolü
EZ kontrol ----------- On-Off valf ile dıştan uyarılı deplasman kontrolü(min-max)
HD kontrol ---------- Hidrolik pilot uyarılı harici deplasman kontrolü
HZ kontrol ----------- Hidrolik pilot uyarılı harici deplasman kontrolü(min-max)
Yüksek Basınca Bağlı Otomatik Kontrol –“HA”Kontrol
Hidromotor ilk hareketine minimum deplasmanda (maximum hızda) başlar. (yay vasıtası ile) Hidromotorun karşılaştığı direnç arttıkça giriş portundaki basınç yükselir . Hidromotorun giriş portundaki basınç değeri, “HA” valfi ayar cıvatası ile set edilen değere ulaştığında, motor min. deplasmandan (max. hızdan), max. deplasmana (min. hıza) geçer. Hidromotor hızdan kaybeder, TORK’tan (yük kaldırma kapasitesinden) kazanır.
Oransal Valfle Deplasman Kontrolü –“EP”Kontrol
Hidromotor ilk hareketine maximum deplasmanda (minimum hızda) başlar (yay vasıtası ile) Hidromotorun deplasmanı, kontrol kartından (sürücü karttan) oransal valfin bobinine gönderilen akımın değiştirilmesi ile ayarlanır. Akımın artırılması ile hidromotor maximun deplasmandan minimum deplasmana hareket eder. Verilen akım değeri ile orantılı olarak, hidromotor herhangi bir ara deplasman değerinde kalır. Oransal valf tarafından kontrol edilen gerekli kontrol yağı, hidromotorun yüksek Basınç portundan sağlanır.
On - Off Valfle Deplasman Kontrolü –“EZ”Kontrol (min –max)
Hidromotor ilk hareketine maximum deplasmanda (minimum hızda) başlar (yay vasıtası ile) Hidromotorun deplasmanı, on-off valfin enerjilendirilmesi ile maximumdan, minimuma gider. Hidromotor, ara deplasman değerlerinde çalışmaz. Valf enerjisiz iken maximum deplasmandadır, enerjilendirilince minimuma gider. On-off valf tarafından kontrol edilen gerekli kontrol yağı, hidromotorun yüksek Basınç portundan sağlanır.
Dışarıdan Pilot Basıncı Uyarısı ile Deplasman Kontrolü –“HD”Kontrol
Hidromotor ilk hareketine maximum deplasmanda (minimum hızda) başlar (yay vasıtası ile) Dışarıdan hidromotorun “Pst” pilot basıncı giriş portuna uygulanan basınç ile hidromotor deplasman değiştirir. “Pst” pilot basıncının artması ile hidromotorun deplasmanı azalır, pilot basıncının azalması ile motorun deplasmanı artar (bazı tiplerde tam tersidir) Pilot basıncının deplasmanı değiştirmeye başladığı basınç değeri; “ kontrol başlangıcı” ; hidromotor üzerindeki ayar cıvatası ile ayarlanır. Uygulanan “Pst” pilot basıncının aralığı ;Dp; hidromotor seçilirken belirlenir ve yay kuvveti ile sabittir.
Dışarıdan Pilot Basıncı Uyarısı ile Deplasman Kontrolü –“HZ” Kontrol (min-max)
Hidromotor ilk hareketine maximum deplasmanda (minimum hızda) başlar (yay vasıtası ile) Dışarıdan hidromotorun “Pst” pilot basıncı giriş portuna uygulanan basınç ile hidromotor deplasman değiştirir. “Pst” pilot basıncı 10 bar’a ulaşana kadar pompa deplasmanı değişmez. Pilot basıncı 10 bar’a ulaşınca pompa minimum deplasmana gider. Hidromotorun deplasmanı yağ minimumdadır ya da maximunda. Ara kademelerde durmaz.