Hidrolik Sistemlerde Periyodik Bakım Nasıl Yapılır?
Üretimin programlara uygun biçimde sürdürülmesinde ana unsurlardan birini oluşturan makine belirli zamanlardaki bakımları ve beklenmedik zamanlarda ortaya çıkan arızalarıyla üretim akışını engeller. Üretim sistemi büyüdükçe veya üretim miktarı arttıkça Periyodik Bakım faaliyetlerinin önemi artar. Yüzlerce sistemden oluşan bir üretim hattında birkaç makinanın arızalanması, zincirleme etkilerle bütün sistemi etkileyebilir. Otomasyon ağırlıklı işletmelerde sorunu güçleştiren bir başka etkende kalifiye Periyodik Bakım personelinin bulunamamasıdır. Özellikle karmaşık elektro-mekanik sistemlerin bulunduğu işletmelerde kalifiye Periyodik Bakım elemanlarının çalıştırılması zorunludur.
Hidrolik Periyodik Bakım faaliyetlerinde üretimin aksamasını minimum düzeyde tutmak gereklidir. Herhangi bir makinanın bakıma alınması diğer makinaların boş kalmasına sebep oluyorsa kapasite kaybı var demektir. Hidrolik Periyodik Bakım işlerini yürütecek insan gücünden yararlanma oranını da yüksek tutmak gerekir. Hidrolik Periyodik Bakım faaliyetlerinde belirsizlik bulunduğunda eldeki kısıtlı insan gücü kaynaklarından yüzde 100 yararlanmak mümkün değildir. Bu oranın yüksek tutulması Hidrolik Periyodik Bakım faaliyetlerinin toplam maliyetinin düşürülmesi açısından önem taşır.
Hidrolik Periyodik Bakım planlaması iki unsurdan oluşur.
1. Üretim sistemindeki makine ve teçhizat herhangi bir nedenle kısmen veya tamamen çalışamaz duruma girdiğinde tekrar çalışır duruma getirmek için uygulanan tamir
işlemleridir. Tamir süresinin kısa tutulması kapasite kullanım oranını arttırır. Buna karşılık tamir ekiplerinin maliyetinin artmamasına dikkat edilir.
2. Makina ve teçhizat, arıza meydana gelmesi beklenmeden, önceden tespit edilmiş süreler sonunda gözden geçirilip, gerekli parçalar değiştirilerek koruyucu bakım yapılır. Koruyucu bakım, sürpriz arızalar sonunda meydana gelen üretim aksaklıklarını ve kapasite kayıplarını önemli ölçüde azaltır. Bu avantaja karşılık erken değişen
parçaların ve muayene işlemlerinin maliyeti artar. Hidrolik Periyodik Bakım planlamasında hesaplamaları zorlaştıran unsurun arızalardaki belirsizlik olduğu hatırlanmalıdır. Üretim sisteminin bir bütün olarak aksamadan çalışmasını sürdürmek, bakımı belirli bir plan çerçevesi içinde yürütmek ve beklenmedik arızaları en az seviyeye çekebilmek için yapılması gerekli işlemler:
1. Periyodik Bakım Ekibinin sayısı ve donanımlarını yeterli seviyede tutmak.
2. Koruyucu bakıma ağırlık vermek ve gerekli kıyaslamaları yapmak.
3. Üretim hattında arıza meydana gelebilecek noktalarda devreye alınabilecek yedek sistemler bulundurmak
4. Üretimde kullanılacak sistemlerin fiyatları yüksek; fakat ömürleri uzun olan tiplerini seçmek ve böylece arıza olasılığını azaltmak.
İşletmelerde Hidrolik Periyodik Bakım faaliyetlerini yürütmekle sorumlu olan birim genellikle Bakım Mühendisliği olmalıdır. Hidrolik Periyodik Bakım biriminin temel fonksiyonu; işletme, bakım ve imalat birimleriyle işbirliği yaparak bakım planlarını hazırlamak, arızaların en az zaman kaybı ile giderilmesini sağlamak ve Hidrolik Periyodik Bakım ekiplerini yönetmektir. Bu fonksiyonun kapsamına giren görevler şunlardır:
1. Üretim araçlarının arızalarının giderilmesi, bakımlarının yapılması.
2. İşletme binası ve yardımcı tesislerin tamir-bakımının yapılması.
3. Makine, teçhizat ve tesislerinin periyodik muayeneleri.
4. Yeni makinaların yerleştirilmesi, değiştirme işlemlerinin yapılması
Hidrolik Sistemde periyodik Bakımı Uygulama
Hidrolik Periyodik Bakım faaliyetlerinde, özellikle arıza tamirlerinde belirsizlik vardır. Bu belirsizlik üretimin aksamasına, plan ve programların değiştirilmesine yol açabilir. Hidrolik Periyodik Bakım, işletme ve bakım personeli arasındaki görev ve sorumlulukların belirlenmesi amacıyla faaliyetlerin bir sürece göre yürütülmesi sağlanmalıdır. İşletmeler organizasyon yapılarına ve ihtiyaçlarına uyan değişik süreçler oluşturabilirler. Bu süreçlerde bakım önceden tespit edilen programlara göre yürütülür. Arıza giderme amacı için yapılan tamir iki şekilde başlayabilir. Makineyi çalıştıran işçinin arızayı görmesi ve en yakın amirine duyurması ile belirlenen arızalardır. Bilimsel işletmeciliğin her dalında olduğu gibi Hidrolik Periyodik Bakım planlamasında da geçmişe ait bilgilerin düzenli biçimde toplanmış olması büyük önem taşır. Bu yapılmadıkça en yüksek düzeyde bilimsel yöntemlerin bile yararlı bir
Hidrolik Sistemde Periyodik Bakım Faaliyetlerinin Kontrolü
Faaliyet kontrolü sonuç vermeyeceği bilinmelidir. Bir işletmede planlı Hidrolik Periyodik Bakım için elde bulundurulması gereken bilgiler şunlardır:
1. Geçmişe ait Hidrolik Periyodik Bakım kayıtları.
2. Arızaların meydana geliş süreleri.
3. Makinaların sık değiştirilen parçaları ve ortalama ömürleri.
4. Ortalama Hidrolik Periyodik Bakım süreleri.
5. Makinaların durması sonunda ortaya çıkan kayıplar.
6. Yedek parça ve malzeme fiyatları.
7. Hidrolik Periyodik Bakım işçilik maliyetleri.
Hidrolik Periyodik Bakım da ayrıntılı kayıtların tutulması, belirsizlik dolayısı ile güçleşen malzeme ve işçilik kontrolünün etkinliği açısından önem taşır. Hidrolik Periyodik Bakım kayıt sisteminin temel elemanı, işletmede mevcut her makine, teçhizat ve tesisi kod numarasından teknik resmine, yedek parça listesinden tedarik kaynağına kadar tanıtan kartlardır. Bunlarda yağlama, periyodik muayene, bakım periyodu gibi çeşitli ve ayrıntılı bilgiler yer alır. Hidrolik Periyodik Bakım iş emrinin yanı sıra, maliyet analizlerinde kullanılmak üzere geliştirilmiş çeşitli formlar vardır.
Bunlar işletmelerin ihtiyaçlarına göre çok değişik biçimlerde tasarlanır. Hidrolik Periyodik Bakım faaliyetlerinin kontrolünde rol oynayan faktörler ve ölçme kriterleri şöyle sıralanabilir:
Etkili Bir Hidrolik Periyodik Bakım Yapmak İçin;
1. Etkili bir yönetim yapısının kurulması.
2. Hidrolik Periyodik Bakım ile ilgili her çeşit bilgiyi içeren basit; fakat yeterli bir kayıt sisteminin kurulması.
3. Hidrolik Periyodik Bakım bütçesinin tüm ihtiyaçlarının kapsayacak şekilde düzenlenmesi.
4. Hidrolik Periyodik Bakım programının hazırlanması.
5. Hidrolik Periyodik Bakım insan gücü ihtiyaçlarının saptanması gerekir.